Przyczyny Hashimoto
Hashimoto w dużej mierze wywołane jest upośledzeniem układu odpornościowego, który zamiast bronić organizm przed infekcjami oraz chorobami, wytwarza przeciwciała atakujące tarczycę. Niestety nie jest znana konkretna bezpośrednia przyczyna takiego stanu. - Przyjmuje się, że za występowanie Hashimoto odpowiedzialne są czynniki genetyczne, jak również hormonalne. Choroba może się również rozwijać w wyniku przyjmowania niektórych leków. Nie bez znaczenia pozostają także czynniki środowiskowe, niewłaściwa dieta, jak również nadmierny i przewlekły stres – zaznacza dr n. med. Olaf Lindert, specjalista ds. leczenia niepłodności z Kliniki Bocian w Katowicach
Diagnostyka Hashimoto
Rozpoznanie tego schorzenia wymaga przeprowadzenia kilku badań, do których zalicza się:
- oznaczenie poziomu TSH – podwyższony poziom tego hormonu, stymulującego pracę tarczycy, może wskazywać na jej niedoczynność;
- oznaczenie poziomu tyroksyny i trójjodotyroniny – ich spadek wiąże się z zaburzeniem czynności produkcyjnych gruczołu tarczycowego;
- USG tarczycy – zazwyczaj przy występowaniu nieprawidłowości na obrazie ultrasonograficznym jest ona znacznie powiększona;
- oznaczenie stężenia przeciwciał anty-TPO – ich stale podwyższony poziom we krwi może zwiastować rozwijającą się chorobę, nawet przy braku innych objawów.
Objawy zaburzeń pracy tarczycy
Do najczęstszych symptomów, mogących świadczyć o nieprawidłowej pracy gruczołu tarczycowego, należą:
- senność, zmęczenie,
- zaburzenia pamięci i koncentracji,
- przyrost wagi,
- przesuszona cera,
- zaburzenia miesiączkowania,
- kruche paznokcie,
- wypadające włosy,
- obniżone libido,
- bóle stawów i mięśni,
- zatrzymywanie wody w organizmie, obrzęki,
- utrzymujące się uczucie zimna,
- rozdrażnienie, spadki nastroju,
- kłopoty z trawieniem (częste zaparcia),
- za niskie bądź za wysokie ciśnienie krwi,
- tzw. wole (obrzęk tarczycy).
Hashimoto a niepłodność
Nieprawidłowe funkcjonowanie gruczołu tarczycowego prowadzi do kłopotów z płodnością zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, u których choroba Hashimoto, choć znacznie rzadziej, również występuje.
- Choroba Hashimoto w przypadku kobiet wpływa przede wszystkim na przebieg cyklu miesiączkowego, który przy nieprawidłowym funkcjonowaniu tarczycy często przebiega bezowulacyjnie. Wiąże się to między innymi ze spadkiem produkcji estradiolu, pełniącego kluczową funkcję przy owulacji oraz w trakcie ciąży. Z tego względu trudno jest nie tylko uzyskać, lecz także utrzymać ciążę. Nieuregulowany poziom hormonów może doprowadzić do porodu przedwczesnego, poronienia, obumarcia płodu, ale także stanu przedrzucawkowego – wyjaśnia dr n. med. Olaf Lindert z Kliniki Bocian w Katowicach
U mężczyzn hormony produkowane przez tarczycę również odgrywają niezwykle istotną rolę – odpowiadają za regulację poziomu androgenów, wpływając na ilość i jakość otrzymywanego nasienia. Słabe plemniki mogą nie być w stanie doprowadzić do zapłodnienia komórki jajowej.
Choroba jednak nie przekreśla całkowicie marzeń o rodzicielstwie – odpowiednia stymulacja lekami oraz zdrowa dieta pozwala bowiem na zwiększenie swoich szans na dziecko. Warto jednak przy tym pamiętać, że podczas ciąży także należy kontrolować swój stan zdrowia, gdyż zaawansowana niedoczynność tarczycy może przyczynić się do powstania wad rozwojowych u płodu. Dlatego tak ważna jest wczesna diagnostyka oraz wdrożenie odpowiedniej terapii na początkowym etapie postępu choroby.
Jak walczyć z Hashimoto?
Leczenie Hashimoto opiera się głównie na wyrównaniu poziomu hormonów, które nie są wytwarzane naturalnie oraz eliminacji symptomów chorobowych.
- Chorym zazwyczaj podawane są syntetyczne środki hormonalne w formie doustnej, zawierające lewotyroksynę. Należy pamiętać przy tym, że farmakoterapii nie można przerywać i powinna być stosowana pod ścisłym nadzorem endokrynologa przez całe życie. Oprócz przyjmowania odpowiednich leków ważna jest także zdrowa i zbilansowana dieta, która pomaga złagodzić niektóre z pojawiających się przy chorobie Hashimoto objawów – dodaje dr n. med. Olaf Lindert z Kliniki Bocian w Katowicach.
Ze swojego jadłospisu trzeba zatem wykluczyć:
- potrawy tłuste,
- wysoko przetworzone,
- zawierające gluten,
- węglowodany,
- cukry proste.
Warto je zastąpić produktami bogatymi w selen, cynk, jod, błonnik czy kwasy omega 3. Należy także ograniczyć bądź całkowicie zrezygnować z picia alkoholu oraz palenia tytoniu – używki pogłębiają niedoczynność tarczycy, a ponadto niekorzystnie wpływają na problemy z płodnością. Aby maksymalnie zwiększyć swoją szansę na ciążę, pełnowartościową dietę dobrze połączyć z właściwym trybem życia – regularnym wysiłkiem fizycznym, odpowiednią ilością snu oraz unikaniem nadmiernego stresu.