Data publikacji: 17 września 2019 | Data aktualizacji: 29 stycznia 2025 |
Data publikacji: 17 września 2019 Data aktualizacji: 29 stycznia 2025
Czy USG w ciąży jest szkodliwe dla dziecka?
W skrócie Lekarze wykonujący badanie USG ciężarnej często spotykają się z pytaniem - czy to nie zaszkodzi mojemu dziecku? Krąży bowiem wiele mitów dotyczących szkodliwości ultradźwięków. Obawa ta jest zrozumiała, ponieważ każdy rodzic chce chronić swoje dziecko przed wszelkim ryzykiem, które miałoby jemu zagrażać. Warto zatem wiedzieć, jak ta kwestia rzeczywiście wygląda od strony medycznej.
Mimo upływu 40 lat od rozpoczęcia wykonywania badań ultrasonograficznych u kobiet ciężarnych istnieje niewiele doniesień dotyczących działań niepożądanych wpływających na płód. W powyższych badaniach skupiono się na dwóch mechanizmach, które ewentualnie mogą wpływać na płód:
mechanizmie termicznym,
kawitacyjnym.
Mechanizm termiczny to wzrost temperatury wynikający z działania ultradźwięków oceniany w urządzeniach jako indeks termiczny. W nowych aparatach ten wzrost jest niewielki, zazwyczaj poniżej 1°C.
Światowa Organizacja Ultrasonografii w Medycynie i Biologii (The World Federation for Ultrasound in Medicine and Biology) stwierdziła, że prawdopodobieństwo szkodliwego wpływu rutynowego badania w pierwszym trymestrze jest niewielkie. Z uwagi na fakt, iż badanie z zastosowaniem techniki dopplerowskiej może podwyższyć temperaturę o ponad 1,5°C zaleca się ograniczenie jego wykonywania w pierwszym trymestrze do minimum. Dlatego wydaje się, że korzystniej dla dziecka jest obserwować na monitorze jak bije serduszko, aniżeli móc słyszeć jego bicie.
Oświadczenia Towarzystw i Instytucji zajmujących się bezpieczeństwem ultrasonografii potwierdzają doniesienia, w których nie wykazano negatywnych skutków działania ultradźwięków pochodzących z aparatów USG u pacjentek ani u osób wykonujących badania. W oświadczeniach tych bierze się pod uwagę możliwość określenia takiego wpływu w przyszłości, lecz podkreślono, że obecnie korzyści wynikające z badań przewyższają ryzyko, jeśli nawet jakiekolwiek istnieje.
USG w trakcie wizyty
Istnieją zalecenia dotyczące najbardziej optymalnych momentów w czasie ciąży do wykonywania badań ultrasonograficznych i każda pacjentka powinna poddać się takiej ocenie. Należy pamiętać, że żaden lekarz nie jest w stanie wykryć wszystkich nieprawidłowości rozwijającego się płodu. Niejednokrotnie pacjenci nie chcą, aby w trakcie wizyty wykonywać USG, ponieważ muszą ponieść koszty takiego badania. Z uwagi na wysoki ciężar dla rodziców oraz lekarza, jaki niesie za sobą niewykrycie wady u dziecka, możliwość wielokrotnego wykonania badania zwiększa szansę na uniknięcie pomyłki.
Odpowiednia wiedza i sprzęt
Do odpowiedniego wykonywania badań istotna jest wiedza specjalisty wykonującego USG o ultrasonografii, stosowanie się do zasad bezpieczeństwa oraz odpowiedni sprzęt. Można przypuszczać, że bardziej pacjenci są narażeni na nieprawidłową diagnozę, złe wykonanie i błędy w interpretacji obrazu niż negatywne skutki jakie niosą za sobą ultradźwięki.
USG w trakcie ciąży
Ekspert: dr n. med. Bartosz Pietrzycki, diagnozuje i leczy niepłodność, m.in. metodami wspomaganego rozrodu – in vitro. Jest zastępcą dyrektora medycznego Klinik Bocian.
