Data publikacji: 12 listopada 2019 | Data aktualizacji: 29 stycznia 2025 | 2 minuty czytania
Data publikacji: 12 listopada 2019 Data aktualizacji: 29 stycznia 2025 2 minuty czytania
Cukrzyca ciążowa – objawy, przyczyny, leczenie
W skrócie Cukrzyca ciążowa to dolegliwość związana z nieprawidłową tolerancją glukozy, która dotyka 3-5% ciężarnych. Objawia się podwyższonym poziomem cukru we krwi, najczęściej w drugiej połowie ciąży. W większości przypadków jej leczenie polega na zastosowaniu odpowiedniej diety.
W wielu przypadkach cukrzyca ciążowa nie daje wyraźnych symptomów. Większość objawów, czyli nadmierne pragnienie, uczucie zmęczenia, częste oddawanie moczu czy szybkie przybieranie na wadze, zbiega się również z objawami ciąży. W trakcie badań ogólnych warto zwrócić także uwagę na takie czynniki jak: podwyższony poziom cukru we krwi czy obecność glukozy w moczu, co może być efektem rozwijającej się cukrzycy.
Do czynników, które zwiększają ryzyko wystąpienia cukrzycy w ciąży, a jednocześnie mogą stać się jej przyczyną, zaliczamy:
nieprawidłową masę ciała,
nieprawidłowości przy poprzednich ciążach (przedwczesne porody, poronienia, obumarcia płodów),
choroby takie jak: insulinooporność, zespół policystycznych jajników itp.,
nadciśnienie tętnicze,
wcześniejsze porody dzieci o dużej masie ciała,
wielorództwo,
wiek kobiety (powyżej 35. roku życia),
problemy cukrzycowe w rodzinie.
Jak wykryć cukrzycę ciążową?
Każda kobieta w ciąży powinna wykonać badanie przesiewowe w kierunku cukrzycy ciążowej między 24. a 28. tygodniem ciąży. Wówczas pacjentka podchodzi do tzw. testu doustnego obciążenia glukozą (OGTT). Badanie rozpoczyna pobranie próbki krwi w celu zweryfikowania glikemii na czczo – wynik nie powinien przekroczyć 100 mg/dl. Następnie pacjentka w ciągu 5 minut wypija roztwór około 200 ml wody z 75 g rozpuszczonej glukozy (dla poprawy smaku można dodać kilka kropel cytryny, co nie wpłynie na wynik testu). Po godzinie poziom glukozy nie powinien przekraczać 180 mg/dl, a po dwóch godzinach 140 mg/dl. Podczas całego badania pacjentka nie powinna prowadzić żadnej aktywności fizycznej.
Zagrożenia związane z cukrzycą ciążową
Cukrzyca jest zaburzeniem metabolizmu, które negatywnie wpływa na procesy zachodzące w tkankach nie tylko kobiety, ale również jej dziecka. Nieprawidłowe leczenie bądź zbagatelizowanie tej dolegliwości może przyczynić się do wielu powikłań zdrowotnych czy nawet uszkodzeń płodu. Do najczęstszych zalicza się:
zwiększony odsetek poronień,
przedwczesne porody,
poważne wady rozwojowe dziecka,
występowanie hiperglikemii i hipoglikemii u płodu,
makrosomię – nadmierną masę ciała noworodka.
Leczenie cukrzycy ciążowej
Po zdiagnozowaniu cukrzycy ciążowej pacjentka kierowana jest do poradni diabetologicznej. Terapia opiera się zazwyczaj na dobraniu odpowiedniej, zbilansowanej diety. Z jadłospisu należy wykluczyć cukry proste (słodycze, ciasta, słodkie napoje i soki owocowe). Warto również wprowadzić do niej pełnoziarniste produkty, bogate w błonnik oraz spożywać dużo warzyw (surowych bądź gotowanych na parze). Należy pamiętać także o odpowiedniej częstotliwości ich spożywania. Dodatkowo można pomyśleć o aktywności fizycznej, dostosowanej do stanu zdrowia ciężarnej. Zdarza się, że sama dieta jest niewystarczająca do zapewnienia odpowiedniego poziomu glukozy we krwi, wówczas w leczeniu pacjentek stosowana jest insulina.
Cukrzyca ciążowa – skąd się bierze?
Ekspert: dr n. med. Bartosz Pietrzycki, specjalista ginekologii i położnictwa, leczenia niepłodności i in vitro. Zastępca dyrektora medycznego Klinik Bocian.
