Przyczyny i objawy niepłodności niewyjaśnionego pochodzenia
O niepłodności idiopatycznej można mówić, gdy po roku regularnego współżycia bez zabezpieczenia i przy braku rozpoznania przyczyn utrudniających zajście w ciążę, para nie może doczekać się dziecka. Medycyna na razie nie zna odpowiedzi, dlaczego tak się dzieje, ale podejrzewa się, że ten rodzaj niepłodności może być spowodowany m.in.:
- zaburzeniami w budowie i/lub funkcjonowaniu komórek rozrodczych,
- nieprawidłowościami genetycznymi partnerów, których nie udało się rozpoznać w rutynowej diagnostyce,
- nieprawidłowościami genetycznymi komórek jajowych, plemników i zarodków,
- wadami anatomicznymi jajowodów, które pomimo zachowania drożności utrudniają przemieszczanie się komórkom jajowym i zarodkom,
- zaburzeniami immunologicznymi,
- zaburzeniami związanymi z zagnieżdżaniem się zarodka ‑ implantacją.
Niepłodność idiopatyczna - diagnostyka
– Jedynym sposobem na zdiagnozowanie niepłodności idiopatycznej jest wykluczenie przyczyn utrudniających zajście w ciążę. Nieprawidłowości mogą zachodzić u kobiety i mężczyzny, dlatego, po przeprowadzeniu wywiadu medycznego, oboje powinni poddać się badaniom – tłumaczy dr Arkadiusz Adamczyk, specjalista ds. leczenia niepłodności z Kliniki Bocian w Gdańsku.
Mężczyznom zalecane jest przede wszystkim badanie nasienia, które będzie sprawdzane w szeregu testów, między innymi pod kątem:
- budowy i ilości plemników,
- ruchliwości plemników,
- czasu upłynnienia nasienia,
- obecności grzybów, bakterii i innych mikroorganizmów.
Dodatkowo mężczyźni mogą poddawać się badaniom hormonalnym lub genetycznym.
W przypadku kobiet badania są często dużo bardziej rozległe. Do podstawowej diagnostyki zalicza się:
- ocenę poziomu wybranych hormonów wpływających na płodność kobiet,
- badanie ginekologiczne dróg rodnych, stanu szyjki macicy i położenia macicy,
- USG narządu rozrodczego,
- badania na obecność różnego rodzaju infekcji, m.in. chlamydii.
Zdarza się, że lekarz zleca rozszerzoną diagnostykę w postaci: badania drożności jajowodów (Sono HSG), badań genetycznych, histeroskopii i laparoskopii, która pozwala wykryć wczesne stadia endometriozy, czy też zrosty około jajowodowe. Po wykluczeniu możliwych zaburzeń niepłodności, można uznać niepłodność idiopatyczną za źródło problemów.
Leczenie niepłodności idiopatycznej
Brak znajomości czynnika, który nie pozwala parze zajść w ciążę, nie oznacza, że należy poddać się w tych staraniach. Kluczowym aspektem w wyborze dalszego leczenia jest wiek pacjentki.
– Młodszym kobietom, poniżej 35 roku życia, może być rekomendowane postępowanie oczekujące, czyli dalsze próby naturalnego zapłodnienia, kontynuację regularnego współżycia bez medycznych ingerencji. Wiele par bowiem w drugim roku stań o dziecko dopiero zachodzi w ciążę. Takiego postępowania jednak nie sugeruje się pacjentkom z obniżoną rezerwą jajnikową, jak również kobietom powyżej 35 roku życia, których szanse na naturalne zajście w ciążę z wiekiem są coraz mniejsze – dodaje dr Arkadiusz Adamczyk z Kliniki Bocian w Gdańsku.
Metody leczenia niepłodności u par, w przypadku których sposoby naturalne zawiodły, są bardzo różne i należy je dostosować do indywidualnych potrzeb. Pacjentom, którzy nie chcą dalej wydłużać swojego oczekiwania, proponowana jest inseminacja domaciczna. W przypadku braku efektu takiego leczenia można również przeprowadzić procedurę zapłodnienia pozaustrojowego ‑ in vitro.
Niepłodność idiopatyczna a ciąża
Bezskuteczne starania o dziecko w sytuacji, w której nie są znane przyczyny problemów związanych z naturalnym poczęciem, często generują dużo stresu i negatywnych emocji, co utrudnia leczenie. Należy natomiast pamiętać, że niepłodność idiopatyczna nie jest ostatecznym wyrokiem, determinującym brak jakichkolwiek szans na zajście w ciążę. Zastosowanie odpowiednich metod leczenia zwiększa prawdopodobieństwo skutecznego zapłodnienia i prawidłowego rozwoju ciąży. Wiele par, mimo stwierdzonej niepłodności niewiadomego pochodzenia, w efekcie wdrożonej terapii i pomocy specjalistów zostaje szczęśliwymi rodzicami.