W skrócie Wyniki badania nasienia należy interpretować całościowo biorąc pod uwagę wszystkie jego parametry. Dzięki temu uzyskiwane są informacje niezbędne do indywidualnej oceny zdrowia pacjenta w zakresie płodności.
Badanie nasienia, , znane również jako spermiogram lub seminogram to podstawowe badanie diagnostyczne oceniające męską płodność. Polega na analizie próbki ejakulatu pod kątem takich parametrów jak liczba, ruchliwość, żywotność oraz morfologia plemników. Dla wielu mężczyzn badanie nasienia może być stresujące ze względu na jego intymny charakter. Obawa przed nieznanym w takiej sytuacji jest całkowicie zrozumiała. Jednak świadomość tego, jak wygląda badanie nasienia może znacząco zwiększyć komfort i zminimalizować stres związany z procedurą.
Skontaktuj się z naszym specjalistą
W Klinikach Bocian, w dniu badania mężczyzna udaje się najpierw do rejestracji kliniki, gdzie potwierdza swoją tożsamość i uzupełnia ewentualne formalności. Stąd też powinien być w placówce 10 minut przed umówioną godziną badania. Następnie kierowany jest bezpośrednio do specjalnie przygotowanego pokoju, otrzymuje również sterylne opakowanie do pobrania nasienia – nie trzeba go później zanosić do laboratorium, wystarczy zostawić w pokoju w wyznaczonym miejscu. Badanie nasienia przeprowadzane jest w komfortowych dla pacjenta warunkach, zapewniających pełną intymność.
Wyniki badania nasienia są zazwyczaj dostępne w ciągu 3 godzin, a pacjent może je odebrać osobiście lub sprawdzić online w Panelu Pacjenta. Czas oczekiwania na dodatkowe badania nasienia zależy od rodzaju wykonanego testu, jednak w przypadku standardowego seminogramu analiza przebiega sprawnie, a wyniki są już dostępne tego samego dnia.
Przyjmuje się, że oddana próbka ejakulatu do analizy powinna mieć objętość nie mniejszą niż 1,4 ml. Według aktualnych wytycznych, norma plemników w nasieniu, ich koncentracja w 1 ml ejakulatu, wynosi co najmniej 16 mln. Ponad połowę powinny stanowić żywe plemniki, a 30% wykazywać postępowy ruch plemników. W przypadku morfologii plemników norma WHO zakłada, że minimum 4% powinny stanowić plemniki o prawidłowej budowie, w zakresie:
Odpowiednie pH spermy powinno natomiast przekraczać 7,2.
Parametry nasienia – wytyczne WHO w zakresie badania określają wartości referencyjne, które pomagają określić szanse mężczyzny na zostanie ojcem, również za pomocą metod wspomaganego rozrodu (in vitro, inseminacja). Parametry nasienia są obecnie interpretowane przy pomocy obowiązujących norm z 2021 roku. W badaniu są określane parametry nasienia między innymi takie jak:
| liczebność plemników | >= 16 mln / ml lub >= 39 mln/ ejakulat |
|---|---|
| żywotność plemników | >= 54% żywych plemników |
| ruchliwość plemników | >= 30% plemników o ruchu postępowym |
| morfologia plemników | >= 4% plemników o prawidłowej budowie |
| objętość ejakulatu | >= 1,4 ml |
| pH | >= 7,2 |
Wyniki badania nasienia mogą pomóc w dalszej diagnostyce w kierunku niepłodności, gdy pary starają się o potomstwo przed dłuższy czas i mimo tego nie udaje im się zajść w ciążę. Prawidłowy wynik nasienia jest określony jako normozoospermia, która charakteryzuje się odpowiednią ilością plemników w spermie oraz parametrami takimi jak ruchliwość, żywotność i morfologia nasienia. Jest to bardzo dobra informacja dla pacjenta jednak, aby uzyskać pewność, co do braku zaburzeń w przypadku płodności, zaleca się wykonać pogłębioną diagnostykę taką jak np. badania genetyczne, badania fragmentacji DNA plemników, test HBA, czy też badania stresu oksydacyjnego.
Nieprawidłowy wynik nasienia to między innymi niska ilość plemników w spermie, która nazywana jest oligospermią. Charakteryzuje się ona kilkoma stopniami ciężkości. W bardziej zaawansowanych przypadkach lekarz może zdiagnozować inną dysfunkcję taką jak azoospermia, która oznacza całkowity brak plemników w nasieniu. Zaburzenia mogą też pojawić się w innych obszarach, dlatego też weryfikowany jest ruch plemników, a także ich budowa. W momencie, kiedy pojawiają się nieprawidłowości w wyniku spermiogramu, warto udać się na konsultację do Kliniki Bocian, aby ustalić z lekarzem dalszy przebieg leczenia.
Właściwe przygotowanie do badania nasienia ma bezpośredni wpływ na jakość uzyskanej próbki, a tym samym na wiarygodność wyniku. Niekiedy mężczyźni zastanawiają się, jak przygotować się do badania nasienia, i czy ma to rzeczywisty wpływ.
„Brak odpowiedniego przygotowania przed badaniem – np. zbyt krótka abstynencja seksualna, spożycie alkoholu, przebyta niedawno infekcja, przyjmowanie antybiotyków, czy intensywny wysiłek fizyczny – może zaburzyć jakość próbki i doprowadzić do zafałszowania wyników. W takiej sytuacji trudniej uzyskać prawidłowe wyniki nasienia, a ich interpretacja może nie odzwierciedlać rzeczywistego stanu płodności” – wyjaśnia Anna Ratajczak, Koordynatorka Medycznych Laboratoriów Diagnostycznych Klinik Bocian oraz Diagnostka Laboratoryjna z Kliniki Bocian w Poznaniu.
Przed wykonaniem badania warto:
Jeśli prawidłowe wyniki nasienia nie zostaną uzyskane, lekarz może zaproponować powtórzenie badania po kilku tygodniach lub rozszerzenie diagnostyki o dodatkowe testy. Dzięki temu możliwa będzie dokładniejsza interpretacja wyników badań nasienia oraz trafna ocena potencjału rozrodczego pacjenta.
Klinika leczenia niepłodności Bocian zachęca do zapoznania się z innymi artykułami o badaniu nasienia, in vitro, a także o tym, jak wygląda i przebiega inseminacja.
Dlaczego mężczyźni powinni badać nasienie?
Ekspert: dr n. med. Grzegorz Mrugacz, dyrektor medyczny Kliniki Bocian, specjalista diagnostyki i leczenia niepłodności, także za pomocą in vitro z ponad 30-letnim doświadczeniem.
