Cel obserwacji cyklu
Prawidłowy cykl miesięczny kobiety trwa od 24 do 32 dni i składa się z kilku etapów – rozpoczyna się menstruacją, po której następuje faza folikularna, owulacja i faza lutealna. Monitoring owulacji pozwala ocenić czy proces ten przebiega bez zakłóceń, czyli:
- dochodzi do wzrostu pęcherzyków jajnikowych,
- uwolnienia dojrzałej komórki jajowej z pęcherzyka Graafa.
Ponadto lekarz poprzez badanie weryfikuje grubość endometrium i gotowość śluzówki macicy do przyjęcia zarodka.
– Monitoring owulacji pomaga w wyznaczaniu najlepszego momentu na staranie się o ciążę. Z kolei w przypadku metod wspomaganego rozrodu badanie wykonuje się w celu wyznaczenia terminu inseminacji, jeżeli natomiast stosowane jest in vitro, daty punkcji jajników oraz transferu zarodków – wyjaśnia dr Arkadiusz Adamczyk, specjalista ds. leczenia niepłodności z Kliniki Bocian w Gdańsku.
Monitorowanie owulacji – wykrywanie zaburzeń
Obserwowanie cyklu nie tylko ułatwia procesy zapłodnienia naturalnego, inseminacji i in vitro, ale też pomaga w wykrywaniu nieprawidłowości związanych z funkcjonowaniem układu rozrodczego. Zaburzenia w tym zakresie mogą być efektem m.in.:
- nadmiernej otyłości,
- niedowagi,
- PCOS,
- chorób przysadki i podwzgórza,
- nieprawidłowości hormonalnych.
Jeśli nie dochodzi do prawidłowej owulacji lekarz zazwyczaj zaleca pacjentkom leczenie farmakologiczne. W takim przypadku należy również wykonać dodatkowe badania w ramach szczegółowej diagnostyki niepłodności.
Przebieg monitoringu cyklu
– Pierwsze badanie monitorujące cykl powinno odbyć się między 5 a 8 dniem od pierwszego dnia miesiączki. Wykonywane jest za pomocą USG dopochwowego, które obejmuje obserwację i ocenę wzrostu pęcherzyków oraz badanie struktury błony śluzowej macicy – tłumaczy dr Arkadiusz Adamczyk z Kliniki Bocian w Gdańsku.
Nie wymaga ono specjalnego przygotowania się ze strony pacjentki, jedynie zalecane jest przed rozpoczęciem badania opróżnienie pęcherza moczowego. W trakcie jednego cyklu monitoring wykonuje się kilka razy (zazwyczaj 3-4), aby ustalić dokładny przebieg owulacji oraz czy doszło do pęknięcia pęcherzyka Graafa. W przypadku metod wspomaganego rozrodu określany jest konkretny termin inseminacji lub pobrania komórek jajowych. Pomocniczo pacjentkom może być zlecane badanie krwi pod kątem oceny wybranych hormonów, zazwyczaj progesteronu i estradiolu.
Częstość obserwacji owulacji
Cykle kobiety rzadko przebiegają identycznie, z reguły prawidłowe przeplatają się z nieprawidłowymi. Z tego powodu monitoring jednego cyklu nie daje w pełni miarodajnych wyników, żeby uzyskać pewność w kwestii ewentualnych zaburzeń. Dlatego też powinno się przeprowadzać badanie przez kilka następujących po sobie owulacji. W przypadku, gdy nieprawidłowości się powtarzają, lekarz kieruje pacjentkę na dalsze badania, które również można wykonać w Klinice Bocian.
