Tyłozgięcie macicy – jak wygląda?
Macica jest nieparzystym narządem rodnym kobiety. Mieści się w miednicy mniejszej między pęcherzem moczowym a odbytnicą. Jest zbudowana z trzonu macicy, którego wewnętrzne ściany wyściela błona śluzowa ( endometrium ), cieśni , a także szyjki macicy. Tyłozgięcie macicy dotyczy wygięcia jej trzonu. To taki stan, w którym macica jest odchylona do tyłu wewnątrz miednicy.
Większość kobiet rodzi się z macicą, która znajduje się w pozycji pochylonej do przodu leżąc nad pęcherzem moczowym, a jej dno jest skierowane w stronę brzucha lub prosto ku górze. Czasami zdarza się jednak, że niektóre kobiety mają macicę, która przechyla się do tyłu tak, że jej dno jest skierowane w stronę kręgosłupa. Tyłozgięcie macicy jest najczęściej rozpoznawane podczas wizyty u ginekologa w czasie badania ginekologicznego lub USG. Obecnie przyjmuje się, że ta przypadłość nie jest stanem chorobowym, stąd też zazwyczaj nie podejmuje się leczenia w tym kierunku.
Tyłozgięcie macicy – przyczyny
U zdecydowanej większości kobiet z tyłozgięciem macicy przyczyny są całkowicie genetyczne. Wiele kobiet rodzi się z macicą ustawioną w tej pozycji i jest to całkowicie normalne. Czasami jednak bywa, że ten stan może zostać nabyty w późniejszym okresie życia.
- Istnieją pewne czynniki, które mogą spowodować, że macica, która jest w normalnym położeniu, staje się tyłozgięta. Jednym z nich jest menopauza, ponieważ w tym okresie poziom estrogenów u kobiet ulega gwałtownemu spadkowi i może to powodować osłabienie więzadeł, które zamiast utrzymać macicę na miejscu, powodują zsunięcie jej do pozycji odwróconej. Kolejnym czynnikiem są też problemy z układem rozrodczym. Choroby takie jak zapalenie miednicy (PID) lub endometrioza mogą spowodować przechylenie macicy do tyłu, ponieważ z ich powodu mogą tworzyć się tkanki bliznowate lub zrosty po wewnętrznej stronie brzucha, które będą zmuszać macicę do zmiany pozycji. Macica może stać się zniekształcona lub utknąć w pochyleniu do tyłu również z powodów zmian nowotworowych. W niektórych przypadkach wcześniejsze ciąże też mają wpływ na przechylenie się macicy do tyłu z powodu nadmiernie rozciągniętych więzadeł - wyjaśnia dr Arkadiusz Adamczyk, ginekolog-położnik z Kliniki Bocian w Gdańsku.
Tyłozgięcie macicy – objawy
U większości kobiet tyłozgięcie macicy nie daje praktycznie żadnych objawów. Zdarzają się jednak przypadki, kiedy mogą pojawić się dolegliwości współistniejące razem z nietypowym położeniem macicy. Są to m.in.:
- bolesne wypróżnienia, które są spowodowane przez ucisk macicy na odbytnicę,
- ból w dolnej części pleców,
- przewlekłe zaparcia,
- ból podczas stosunku płciowego z powodu kolizji prącia z szyjką macicy,
- trudności z wkładaniem tamponów,
- intensywne bóle menstruacyjne,
- występowanie biegunek podczas miesiączki,
- nietrzymanie lub zatrzymywanie moczu.
Tyłozgięcie macicy a płodność
Tyłozgięta macica sama w sobie nie wpływa negatywnie na kobiecą płodność i zajście w ciążę jest tak samo możliwe, jak u pozostałych pacjentek z macicą przodozgiętą. Wyjątkiem są sytuacje, gdy ten stan jest powiązany z innymi schorzeniami takimi jak chociażby endometrioza , stany zapalne, które mogą utrudnić zapłodnienie. W takim przypadku należy udać się do specjalisty ds. niepłodności, który zaproponuje odpowiednią metodę leczenia. W razie długotrwałych problemów z uzyskaniem ciąży pacjentki mogą poddać się laparoskopii zabiegowej, która pozwoli na usunięcie wykrytych nieprawidłowości. Kolejnym rozwiązaniem jest skorzystanie z metod wspomaganego rozrodu takich jak inseminacja wewnątrzmaciczna (IUI) lub zapłodnienie pozaustrojowe in vitro (IVF), ktore przeprowadza klinika leczenia niepłodności Bocian.
Tyłozgięcie macicy a ciąża i poród
Tyłozgięta macica nie ma nic wspólnego ze zdolnością plemników do zapłodnienia komórki jajowej. Wprawdzie plemniki mają nieco dłuższą drogę do pokonania, ale nie powinny mieć trudności z dostaniem się do komórki jajowej. Tyłozgięta macica nie powoduje również problemów z donoszeniem ciąży.
- Zdarzają się pacjentki, u których w czasie pierwszego trymestru ciąży tyłozgięta macica może wywierać dodatkowy nacisk na pęcherz moczowy i powodować trudności w oddawaniu moczu, nietrzymanie moczu lub ból pleców. W pierwszym trymestrze obraz macicy u takich pacjentek może być mniej widoczny podczas badania ultrasonograficznego, dlatego u kobiet z tyłozgięciem zaleca się wykonywanie USG dopochowowego. Po pierwszym trymestrze ciąży macica z reguły samoistnie się powiększa i ulega wyprostowaniu. Czasami, u nielicznych pacjentek występuje macica uwięziona, czyli taki stan, kiedy macica nie ma możliwości sama się przesunąć z powodu występujących zrostów, które trzymają ją zakotwiczoną w miednicy. Może to skutkować zwiększonym ryzykiem poronienia, jednak zdarza się to bardzo rzadko - wyjaśnia dr Arkadiusz Adamczyk, ginekolog-położnik z Kliniki Bocian w Gdańsku.
Warto również wspomnieć, że tyłozgięcie macicy nie jest wskazaniem do wykonania cesarskiego cięcia. Pacjentki z macicą tyłozgiętą mogą bezpiecznie rodzić siłami natury.
Tyłozgięcie macicy – leczenie
U pacjentek z tyłozgięciem macicy, które nie mają żadnych dolegliwości bólowych, nie ma potrzeby wdrażania żadnego leczenia. Jeżeli pojawiają się dolegliwości bólowe, to niweluje się je za pomocą leczenia zachowawczego. Natomiast jeżeli ból jest efektem współistnienia innych chorób i zaburzeń, jak np. endometriozy, zrostów czy mięśniaków, konieczne jest wdrożenie leczenia choroby podstawowej.
Tyłozgięcie macicy a współżycie
U niektórych kobiet współżycie przy tyłozgięciu macicy może powodować dyskomfort i ból podczas niektórych pozycji seksualnych z powodu niskiego położenia macicy w miednicy. Stąd pacjentkom z tyłozgięciem macicy, często zalecana jest pozycja kolankowo-łokciowa. Jest to jednak kwestia indywidualnych preferencji. Jednocześnie należy pamiętać, że ból podczas stosunku może mieć też inną przyczynę niż sama budowa macicy, co warto skonsultować z lekarzem ginekologiem.
