Co to jest łyżeczkowanie macicy?
Procedura łyżeczkowania macicy, nazywana też abrazją macicy, wykonywana jest w znieczuleniu ogólnym w warunkach szpitalnych. Zabieg ten polega na rozszerzeniu szyjki macicy i przeprowadzeniu tzw. łyżeczkowania, czyli usunięcia lub złuszczenia wyściółki macicy (endometrium) za pomocą specjalnych narzędzi. Decyzje o realizacji zabiegu podejmuje lekarz ginekolog na podstawie szczegółowej oceny indywidualnego przypadku pacjentki – jej ogólnego stanu zdrowia, historii medycznej i innych ewentualnych potencjalnych czynników ryzyka.
Jakie są wskazania do łyżeczkowania macicy?
Łyżeczkowanie macicy przeprowadza się zarówno w celach diagnostycznych oraz zabiegowych. Procedura może zostać zastosowana w sytuacjach takich jak np.:
- diagnostyka ryzyka wystąpienia nowotworu,
- nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych,
- obfite krwawienia menstruacyjne,
- niekompletne poronienia z pozostałością tkanek,
- ciąża pozamaciczna,
- niektóre przypadki niepłodności,
- zatrzymanie wkładki domacicznej, której nie da się usunąć w warunkach ambulatoryjnych,
- nieprawidłowości stwierdzone w obrazie USG.
- Diagnostyczne łyżeczkowanie macicy wykorzystuje się w celu pobrania próbki tkanki macicy do jej oceny histopatologicznej. Pomaga to w identyfikacji nieprawidłowości endometrium, takich jak polipy, czy też zmiany przednowotworowe. Ponadto umożliwia ocenę przyczyn nieprawidłowego krwawienia z dróg rodnych oraz innych problemów związanych z macicą. Procedura może być wykonana również w celach zabiegowych, aby usunąć lub złuszczyć tkankę macicy w celu leczenia określonych schorzeń - wyjaśnia dr n. med. Marcin Korman, ginekolog-położnik z Kliniki Bocian w Poznaniu.
Jak przygotować się do łyżeczkowania macicy?
Przed podjęciem decyzji o przeprowadzeniu łyżeczkowania macicy lekarz może zlecić wykonanie kilku badań wstępnych, jak chociażby badanie krwi, moczu, czy też cytologię. Badanie te mają na celu ocenić ogólny stan zdrowia i wykluczyć ewentualne przeciwwskazania do zastosowania abrazji. W dniu łyżeczkowania macicy wskazane jest bycie na czczo, co jest powiązane ze znieczuleniem ogólnym, któremu poddaje się pacjentkę.
Jak przebiega łyżeczkowanie macicy - abrazja?
Zabieg przeprowadza się w krótkim znieczuleniu dożylnym. Przed jego rozpoczęciem znieczulona pacjentka musi znajdować się w pozycji leżącej na fotelu ginekologicznym. Po wykonaniu dezynfekcji okolic sromu i krocza, lekarz umieszcza wziernik ginekologiczny oraz kulociąg, aby uwidocznić szyjkę macicy. Następnie ocenia długości jamy i położenie trzonu macicy za pomocą sondy. W kolejnym etapie rozszerza szyjkę macicy. Ostatnim krokiem jest sama abrazja polegająca na wprowadzeniu specjalnej łyżki, dzięki której możliwe jest usunięcie materiału biologicznego z każdej ze ścian macicy. Pozyskany materiał zostaje umieszczony w sterylnych pojemnikach, które zostają przekazane do badania histopatologicznego lub immunohistochemicznego. Po procedurze kobieta pozostaje pod kilkugodzinną obserwacją. Jeżeli nie ma żadnych powikłań, może wrócić do domu w tym samym dniu, jednak warto, aby ktoś jej towarzyszył.
Czego nie można robić po łyżeczkowaniu macicy?
Istnieje kilka ważnych zaleceń dotyczących rekonwalescencji po zabiegu łyżeczkowania macicy, których warto przestrzegać, aby zapewnić właściwe gojenie i zminimalizować ryzyko powikłań.
- Po łyżeczkowaniu macicy trzeba powstrzymać się od współżycia przez określony czas. Najlepiej poczekać do momentu wystąpienia kolejnej miesiączki. Ważne, aby dać organizmowi czas na powrót do zdrowia, żeby uniknąć pojawienia się infekcji. Po zabiegu powinno się też stronić od gorących kąpieli w wannie lub długotrwałego moczenia się w wodzie przez kilka dni. Lepiej skorzystać z prysznica. Kontakt z wodą w wannie potrafi zwiększać ryzyko infekcji, które mogą opóźnić proces gojenia się i potencjalnie zaszkodzić zdrowiu pacjentki. Istotne jest również zrezygnowanie z nadmiernego wysiłku. Intensywna aktywność fizyczna i ćwiczenia zwiększają ryzyko wystąpienia krwawienia, bólu oraz opóźniają proces rekonwalescencji - tłumaczy dr n. med. Marcin Korman, ginekolog-położnik z Kliniki Bocian w Poznaniu
Powikłania związane z łyżeczkowaniem macicy
Powikłania związane z łyżeczkowaniem macicy występują bardzo rzadko. Jeśli jednak się pojawią, mogą obejmować krwawienie, infekcję lub perforację macicy (przebicie ściany macicy przez narzędzie). Rzadko kiedy mogą wystąpić problemy związane z zastosowanym znieczuleniem.
- W niektórych przypadkach, po przeprowadzeniu łyżeczkowania macicy z powodu poronienia może dojść do powstania bliznowatych zrostów wewnątrz macicy. Zrosty te mogą prowadzić do niepłodności i braku miesiączki. Zespół ten nazywany jest zespołem Ashermana, jednak można go często skutecznie leczyć chirurgicznie. Jeśli miesiączka nie powróciła w ciągu 3 miesięcy po zabiegu, zaleca się skonsultowanie tego z lekarzem – dodaje dr n. med. Marcin Korman.
Łyżeczkowanie macicy a przeciwwskazania
Jednym z ważnych przeciwwskazań do łyżeczkowania macicy jest ciąża. Wykonanie zabiegu w jej przypadku może doprowadzić do uszkodzenia zarodka lub płodu. Dlatego niezwykle istotne jest, aby wykluczyć ciążę przed zabiegiem i przeprowadzić badanie Beta HCG z krwi dające największą skuteczność. Kolejną istotną sytuacją, kiedy nie powinno się planować zabiegu, jest obecność ostrego zapalenia dróg rodnych z nieprawidłowymi upławami. Może ono skutkować rozprzestrzenieniem się infekcji lub innych komplikacji.
