Kiedy warto zrobić cytologię?
Pierwsza cytologia zalecana jest zwykle kobietom młodym (20-25 lat) lub tym, które właśnie rozpoczęły współżycie (najpóźniej po 3 latach od pierwszego stosunku). Rekomenduje się, by przeprowadzać ją mniej więcej raz w roku. W przypadku kobiet po menopauzie, znajdujących się w grupie podwyższonego ryzyka, a także zarażonych wirusem HIV czy HPV niekiedy lekarz może zlecić częstszą kontrolę – w tej sytuacji coroczne badanie jest koniecznym minimum. Ciężarne także powinny częściej poddawać się cytologii, co najmniej 2 razy w trakcie trwania ciąży (w I i III trymestrze).
Jak się przygotować do cytologii?
Przed badaniem należy przestrzegać kilku zaleceń, które umożliwią otrzymanie wiarygodnego wyniku:
- nie współżyć przez co najmniej 24 godziny przed badaniem,
- nie stosować leków dopochwowych na 48 godzin przed badaniem,
- nie wykonywać cytologii w trakcie krwawienia miesięcznego ani stanów zapalnych czy infekcji w obrębie dróg rodnych,
- nie poddawać się innym zabiegom ginekologicznym bezpośrednio przed cytologią,
- zaplanować badanie najlepiej w okresie między 10. a 18. dniem cyklu (między 4. dniem po zakończeniu miesiączki a 4. dniem przed rozpoczęciem następnej).
Przebieg badania cytologicznego
Cytologia jest całkowicie bezbolesną i szybką metodą diagnostyczną. Materiał, który zostanie poddany analizie, pobiera się za pomocą szczoteczki o elastycznych włóknach, zbierającej wydzielinę z pochwy razem ze złuszczonym nabłonkiem. Niekiedy pocieranie szczoteczką do wymazów może powodować lekki dyskomfort, ale w większości badanie nie powinno być przyczyną żadnych dolegliwości. Tak pobrany wymaz umieszcza się na specjalnych szkiełkach, a następnie odsyła do laboratorium, gdzie jest oceniany na podstawie odpowiednich kryteriów.
Wynik cytologii - interpretacja
Przy ocenie rozmazu cytologicznego do niedawna korzystało się z 5-stopniowej skali Papanicolau, która określała stopień zaawansowania występujących zmian – wyniki prawidłowe mieściły się w grupie I i II, natomiast wymagające leczenia III, IV i V.
Obecnie stosuje się klasyfikację TBS, która jest skalą opisową. W tym przypadku prawidłowy wynik jest oznaczany skrótem NILM (brak podejrzenia raka). Przy wynikach z grupy ASC-US i LSIL niekiedy wymaga się powtórzenia cytologii, dalszej diagnostyki czy po prostu wzmożonej obserwacji. Nieprawidłowe są natomiast wyniki oznaczone jako HSIL, ASC-H, AGC i implikują wdrożenie właściwej terapii.
Cytologia - gdzie wykonać?
Cytologię można wykonać w dowolnej placówce Kliniki Bocian. Wyniki badania są gotowe do odbioru po około 7-10 dniach. Po ich otrzymaniu warto skonsultować je z lekarzem ginekologiem.
Badanie cytologiczne – kiedy wykonać?
Ekspert: dr Arkadiusz Adamczyk, specjalista ds. ginekologii i położnictwa. Zajmuje się diagnostyką, leczeniem kobiecej i męskiej niepłodności, in vitro oraz prowadzeniem ciąż.
